Want van een missie en een visie kun je geen soep koken.
HOE doe je dat?
Veel organisaties hebben hun missie en visie keurig op papier gezet. Heel mooi want je beschrijft daarmee je Waarom. Dat is je hoogste ambitie en een antwoord op de vraag: “Hoe zie jij jezelf in de wereld van morgen?” Maar daarmee verandert er nog weinig. De eigen mensen nemen het ter kennisgeving aan en de klant wordt er niet warm of koud van.
Ikea heeft een mooie missie:
Betaalbaar en functioneel designmeubilair voor iedereen beschikbaar maken.
Mooi dat de Zweedse gigant dat wil, maar HOE doe je dat dan?
De visie op techniekonderwijs van Carmel College Salland is:
Geen maatschappij zonder techniek.
De leerlingen verdienen daarom een leeromgeving waarin ze zich kunnen verwonderen over verschillende technieken. Daarnaast leren ze die technieken te ontdekken en toe te passen in hun dagelijkse leven.
Prachtig, maar HOE zorg je ervoor dat er in de klas wat verandert?
Een brug tussen het Waarom en het Wat
Twee keer HOE dus en terecht! Van je missie en visie kun je nog geen koekjes bakken. Wat betekent dat uiteindelijk voor de dagelijkse praktijk, oftewel het Wat? Het Hoe is de essentiële stap tussen het Waarom en het Wat. De missie en visie formuleer je vanuit het Waarom en de volgende stap is het Hoe. Hoe ga je het voor elkaar krijgen? Hoe ziet je plan van aanpak eruit? Hoe ziet jouw concept eruit?
De motor van de auto
Als de visie en missie de brandstof van de auto is, is het concept de motor. De motor is de schakel tussen de brandstof van de auto en de daadwerkelijke beweging. Zonder de motor is de brandstof overbodig, want het leidt niet tot het gewenste effect: de beweging. De motor is dus essentieel. Het concept ook.
Pijlers
Het concept beschrijft je manier van werken. Het maakt jou als merk herkenbaar. De mensen weten wat ze bij jou kunnen verwachten en waarom ze voor jou moeten kiezen. Het maakt jou consistent, betrouwbaar en uniek.
Ikea heeft een concept ontwikkeld dat een mooie brug is tussen het Waarom en het Wat: het Democratic Design. Hieronder vallen de pijlers: Functionaliteit, Vorm, Kwaliteit, Lage prijs, Duurzaamheid.
Democratic Design
- Functionaliteit
- Vorm
- Kwaliteit
- Lage prijs
- Duurzaamheid
Het team Techniek van het Carmel College Salland hanteert het VUOM-concept:
De vier pijlers van de werkwijze van het Techniekonderwijs zijn: Verwonderen, Uitdagen, Ontdekken en Maken. Alle projecten en lessen die de docenten ontwikkelen, zijn gebaseerd op deze vier pijlers. In de dagelijkse praktijk zie je het concept overal terug.
Een concept vat dus in een paar sleutelwoorden de visie en missie samen en zegt iets over de aanpak of werkwijze van de organisatie. Je gaat als het ware van een ambitie (missie) en houding (visie) naar een blauwdruk.
Werkwoorden
Het beste is als de pijlers werkwoorden zijn, zoals bij het VUOM-concept. Omdat het concept je motor is, staat het concept voor beweging. Het beschrijft je werkwijze. Daarom is het mooi als de pijlers ‘actief’ zijn. Zo beschrijven ze wat je DOET.
Werkwijze
Om van een visie en missie tot een concept te komen, kun je de volgende stappen doorlopen:
Stap 1: Pak de sleutelwoorden uit je visie en missie.
Zo heeft IKEA als sleutelwoorden ‘betaalbaar’ en ‘design’.
Stap 2: Vertaal de sleutelwoorden naar een aantal pijlers.
Betaalbaar vertaalt Ikea in het concept naar: ‘lage prijs’ en ‘duurzaamheid’
Design: ‘vorm’, ‘kwaliteit’ en ‘functie’
Stap 3: Beschrijf voor elke pijler de essentiële ingrediënten (de definitie en belangrijkste eigenschappen van de pijler)
Zo heeft bijvoorbeeld de pijler Vorm, uit het concept van IKEA, de volgende ingrediënten:
- Handig ‘verpakbaar’
- Makkelijk in elkaar te zetten
- Past in elke huiskamer
Eisen voor een concept naar de klant
Zorg er tot slot voor dat je bij je concept de volgende eisen in ogenschouw hebt:
- Klant moet het snel begrijpen
- Klant moet de voordelen zien
- Klant wordt geïnspireerd
- Klant wordt ambassadeur/fan/volger
Laatste voorbeeld…
Cello is een organisatie voor mensen met een beperking, www.cello-zorg.nl.
De begeleiding die Cello daarbij geeft, steunt op een concept dat bestaat uit drie pijlers:
Talenten en mogelijkheden
Wat kun je, welke mogelijkheden heb je? Iedereen heeft talenten. Wij helpen die talenten en mogelijkheden te ontdekken en te herkennen.
Kansen
Wij zullen mensen met een beperking helpen en ondersteunen om, voor zover dat kan, kansen te creëren hun talenten, hun mogelijkheden in te zetten.
Kunnen, willen
We zullen mensen met een beperking aansporen en aanspreken, een beroep doen op hun attitude, omdat we graag willen dat iemand succesvol wordt.
Haar visie is:
Ik wil dat mensen met een beperking net als alle andere mensen in Nederland een eigen leven moeten kunnen leiden. Want zij zijn in de eerste plaats burger van deze samenleving. Met dezelfde behoeften en rechten als ieder ander. Dat betekent dat wat voor alle andere mensen geldt, ook voor hen geldt. Mensen met een beperking moeten dus op dezelfde manier kunnen wonen, werken en leven als iedereen. Om dat te bereiken, hebben zij wel extra ondersteuning nodig in het dagelijkse leven. Ondersteuning die past bij hun vraag. Ondersteuning die als dat nodig is, mee verandert met hun vraag. Ik kan die ondersteuning geven.
En de missie:
Cello wil dat mensen met een beperking succesvol kunnen zijn in hun werk of dagbesteding.