Creatief schrijven: alliteratie als stijlfiguur

  • Door Jos Verdaasdonk
  • 06 augustus 2014
alliteratie

Dolle dries

Schrijvers maken vaak gebruik van beginrijm, oftewel alliteratie. Het is een mooi middel om je tekst levendig te maken en je lezer te verrassen.

Alliteratie

Die alliteratie zien we bij:

gekke gerrit, pietje precies, razende roeland, linke loetje, jan jodokus, handige harry, jan joker, pietje puk, jarige job

Of ik daarnaast nog eens een bedrag wilde storten. Ik ben gekke gerrit niet!
Je loopt toch echt voor jan joker met zo’n jasje aan.
Onze buurman is de handige harry van de straat.

Onze eigen vondsten

Dit soort uitdrukkingen zijn mooie en creatieve vondsten van ons, taalgebruikers. Door middel van een persoonsnaam, een bijvoeglijk naamwoord en beginrijm kunnen we een grote groep mensen aanduiden.

Opvallend is dat het veelal om mannelijke persoonsnamen gaat die veel voorkomen of voorkwamen. Uitzondering is jarige jet.

Alle persoonsnamen schrijf je in deze uitdrukkingen overigens met een kleine letter omdat niet een bepaald persoon, maar een soort mens wordt beschreven.

Pietje Puk

Pietje Puk is de hoofdpersoon uit de gelijknamige jeugdboekenserie van Henri Arnoldus. De benaming wordt nu vaak gebruikt als aanduiding voor een willekeurig persoon.

Let op de hoofdletters!

Als jongetje las ik de boeken over Pietje Puk wel drie keer.
Weet ik veel. Vraag dat maar aan pietje puk hoor.
Neem nou pietje puk. Hij woont ergens in Amsterdam. Hij heeft een eigen bedrijfje.

Bedrijf

Soms kom je een allitererende bedrijfsnaam tegen die bestaat uit een persoonsnaam en de aanduiding van de activiteit.

Piet Patat, Kees Kroket, Bakker Bart.

Meer over

Deel dit artikel

Scroll naar boven