Tot gisteravond had ik nog nooit van filibuster gehoord. Jij wel? Het riep bij mij associaties op van een bladhoudende haagplant, een Bijbels volk, een zeldzame aandoening zelfs, iets met Tolkiens dwerg?
Ik heb even wat gespeurd.
Filibuster komt zowaar uit het Nederlands, van het woord vrijbuiter, een 16e-eeuwse zeerover.
Eind 18e eeuw deed het werkwoord filibusteren als debattactiek zijn intrede in de Amerikaanse Senaat: politieke marathontoespraken die nergens over gaan, bedoeld om te frustreren en zo de behandeling van wetsvoorstellen te vertragen of blokkeren. Het record in de VS staat geloof ik op 24 uur.
Er zijn twee specifieke eisen aan het debat: je moet je bij het onderwerp houden en je mag niet in herhaling vervallen.
Hoe je dat volhoudt als spreker? Je leest brieven voor, geschiedenisboeken, Bijbelpassages, telefoonboeken desnoods. Je laat koffie, thee, wijn en bitterballen aanrukken. Voor de toehoorders zou je bedden klaar kunnen zetten…
Afgelopen nacht hebben ze het in onze Tweede Kamer van half 9 ‘s avonds tot 5 uur ‘s morgens volgehouden. Arme politici. En arme waarnemend voorzitters Madeleine van Torenburg en Vera Bergkamp, die de regeltjes in de gaten moesten houden en dus steeds scherp moesten blijven.