De opbouw van een verslag of rapport

  • Door Taaluilen
  • 04 februari 2017
kaft

opbouw verslag

Dit artikel geeft een beknopte beschrijving van de onderdelen van een rapport of een verslag. Sommige onderdelen worden in andere artikelen verder uitgewerkt. Klik daarvoor op de betreffende link.

Wil je ook tips lezen over het taalgebruik in verslagen en rapporten? Lees dan ons artikel over een academische schrijfstijl.

De kaft

De kaft is het eerste wat de lezer ziet. Onderschat het belang dus niet: het is je visitekaartje. Zorg dat ook de buitenkant er aantrekkelijk en uitnodigend uitziet.

Kies voor een duidelijke afbeelding van goede kwaliteit die met het onderwerp te maken heeft. Geef de afbeelding een prominente plek.

Op je kaft neem je alle informatie op die met je verslag of je rapport te maken heeft.

kaft
natuurlijk de titel
eventueel een ondertitel
de naam van de auteur(s) (jij en eventuele coauteurs)
een datumindicatie (bijv. voorjaar 2017) of de exacte (publicatie-/inlever)datum
indien van toepassing: het logo van de uitgevende organisatie

Voorwoord

Het voorwoord is een optioneel onderdeel van je verslag. Hierin beschrijf je je persoonlijke ervaringen, bijvoorbeeld wat jouw achtergronden zijn of hoe prettig de samenwerking was met je medeauteurs. Lees meer over het schrijven van een voorwoord in dit artikel.

Inhoudsopgave

De inhoudsopgave moet overeenstemmen met de werkelijke koppen en paginanummers. Je document komt slordig en onbetrouwbaar over als dat niet zo is.

Een goede inhoudsopgave maak je heel simpel aan in Word. Geef alle hoofdstuk- en paragraaftitels de opmaak Kop1 en Kop2 mee. Dan kun je achteraf met één muisklik de inhoudsopgave genereren. En alles klopt.

Samenvatting

Een samenvatting schrijf je voor alle lezers die snel op de hoogte willen zijn van de inhoud. Tips voor een krachtige samenvatting vind je in dit artikel.

Inleiding / aanleiding / probleemanalyse

Dit is het waarom van jouw rapport of verslag. Start with why!

Waarom heb je dit onderzoek gedaan of deze opdracht uitgevoerd?
Wat was er aan de hand? Was er misschien een probleem of een vraagstuk?
Moest het management een strategische beslissing nemen? Was men op zoek naar innovatie of besparingen?
Geef waar mogelijk een onderbouwing met cijfers.

Binnen ons bedrijf zijn de afvalstromen enorm toegenomen. In de periode 2010-2015 verdrievoudigden de kosten van afvoer van € 12.000 naar ruim € 34.500. Het simpelweg scheiden van afvalstoffen bleek niet voldoende. Dat bracht in 2016 de kosten slechts terug naar € 29.700. Het management heeft ons verzocht te onderzoeken wat de achterliggende reden is van die groeiende afvalstromen en of er mogelijkheden zijn om de kosten substantieel omlaag te brengen.

Meer gedetailleerde informatie vind je in het artikel over aanleiding en doelstelling.

Doelstelling

In dit hoofdstuk formuleer je de doelstelling van je onderzoek. Let op: jij hoeft het probleem niet op te lossen. Jouw taak is te onderzoeken wat de oorzaken zijn van het probleem en welke opties er zijn om het probleem te verkleinen. Het is dan aan het management om te besluiten van welke opties zij gebruik gaan maken.

Doel van het onderzoek is te achterhalen waarom de afvalstromen binnen het bedrijf zo zijn toegenomen en welke mogelijkheden er zijn om de afvalstromen en daarmee de kosten van afvoer substantieel te beperken.

Dit kun je eventueel laten volgen door de hoofdvraag.

Wat zijn de oorzaken van de toegenomen afvalstromen en welke hulpmiddelen of procedures zouden deze kunnen indammen?

Meer gedetailleerde informatie vind je in het artikel over aanleiding en doelstelling.

Theoretisch kader

Wat is het theoretische kader van je onderzoek of je opdracht? Is er al meer over gezegd en geschreven? Is er al vaker onderzoek naar gedaan en wat was daar het resultaat van? Heb jij daar iets aan, kan jouw rapport daar gebruik van maken?

Breng flinke variatie aan in je bronnen. Houd interviews, lees webartikelen, koop tijdschriften. Maak daar korte notities van en vat ze per onderdeel samen in een of twee paragrafen. Geef een duidelijke bronverwijzing.

Jansen en Gerritsen hebben in 2014 onderzocht hoe afvalstromen liepen binnen de gezondheidszorg. Hun conclusie was dat een extra container per afdeling voor dit specifieke afval het volume met 5,4% terugbracht. De productie van deze containers in China leidde echter alsnog tot een grotere voetafdruk dan gewenst vanwege de hoge vervoerskosten.

Methode / plan van aanpak

In dit hoofdstuk beschrijf je het hoe van je onderzoek of je opdracht. Wat heb je precies gedaan?

  • Welke gegevens heb je verzameld?
  • Hoe ben je te werk gegaan in de analyse van die informatie?
  • Welke hulpmiddelen, methoden en technieken heb je gebruikt?
  • Hoe was de planning?

Je kunt je onderzoek verdelen in kwalitatief en kwantitatief.

Kwalitatief onderzoek richt zich op meer subjectieve vragen. Een veel gebruikte onderzoeksmethode hierbij is een interview.

Waarom gebruiken zo veel jongeren Snapchat?

Kwantitatief onderzoek richt zich op cijfers en is objectief. Een veelgebruikte onderzoeksmethode hierbij is een enquête.

Hoeveel jongeren in Nederland gebruiken Snapchat?

Om de kracht van het kwalitatieve onderzoek te vergroten, wordt dit vaak gecombineerd met kwantitatief onderzoek.

Let op: dit hoofdstuk vertelt nog niets over de resultaten! Die komen in het volgende hoofdstuk aan de orde.

Resultaten en conclusies

Wat hebben alle inspanningen opgeleverd? Dit hoofdstuk geeft de belangrijkste resultaten van al je onderzoek en beantwoordt hoofdvraag en deelvragen.

Hoe dit hoofdstuk eruitziet, hangt natuurlijk sterk af van je onderzoeksmethoden. Heb je een enquête gedaan, dan geef je van alle vragen de resultaten weer. Dat kunnen tabellen zijn met daaronder een toelichting en een samenvatting of conclusie. Heb je interviews gehouden, dan doe je daar verslag van en sluit je af met mogelijke conclusies.

Het hoofdstuk zelf sluit je af met het antwoord dat je op de hoofdvraag/deelvragen hebt gevonden. Je geeft hier ook aan wat de beperkingen waren van je onderzoek. Misschien kon je bepaalde essentiële informatie niet boven tafel krijgen bijvoorbeeld.

Vaak hoort bij dit hoofdstuk ook nog een onderdeel discussie, bijvoorbeeld als je suggesties doet voor mogelijke vervolgacties of verwachtingen uitspreekt.

Literatuur

Houd tijdens het hele proces goed je geraadpleegde bronnen bij. Dat kan literatuur zijn, maar ook webpagina’s of tijdschriften. Maak daar een overzichtelijke lijst van, bijvoorbeeld zo:

Geraadpleegde literatuur
Het Groene Boekje (editie 2005), Nederlandse Taalunie, Den Haag. Sdu uitgevers, Den Haag en Lannoo Uitgeverij, Tielt.
Het Witte Boekje (editie 2013), Genootschap Onze Taal en Wim Daniëls. Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv, Houten – Antwerpen.
Van Dale Groot Woordenboek van de Nederlandse Taal, Van Dale Uitgevers, Utrecht/Antwerpen, 2010.
Leren communiceren, M. Steehouder e.a., Noordhoff Uitgevers, 6e druk, 2012.
Schrijfwijzer, J. Renkema, Uitgeverij Boom, 5e druk, 2012

Geraadpleegde websites
www.onzetaal.nl
www.taalunie.nl
www.schrijf.be
www.carrieretijger.nl

Bijlagen

Voeg eventuele bijlagen toe en nummer die. Voorbeelden van bijlagen zijn de interviewvragen, de totale response op een enquête, plattegronden.

Vergeet niet ze op te nemen in je inhoudsopgave en zorg dat ze afzonderlijk leesbaar zijn.

 

Bronnen o.a. Scribbr, TAALwinkel

 

Meer over

Deel dit artikel

Scroll naar boven