Tijdens mijn schrijfretraite bij Marelle Boersma in Portugal kreeg ik een tip die ik graag aan jullie doorgeef.
Vermijd het gebruik van lege woorden.
Wat zijn lege woorden?
Lege woorden zijn woorden waar geen emotie in zit. Ze zijn zo neutraal dat ze geen beleving toevoegen aan je tekst. Nou kan het best eens nodig zijn dat je je tekst neutraal moet houden. Wikipedia heeft dat zelfs in zijn richtlijnen staan:
Het is een vereiste op Wikipedia dat artikelen geschreven worden vanuit een neutraal standpunt (Neutral point of view of NPOV). Om vanuit een “neutraal standpunt” te schrijven dient een onderwerp van enige afstand, feitelijk (objectief), beschreven te worden, waarbij ook het taalgebruik niet gekleurd mag zijn.
Maar in veel tekstsoorten is neutraliteit en afwezigheid van emotie in feite de doodsteek voor je boodschap. Want laten we eerlijk zijn, wat koop je als je bijvoorbeeld pantoffels haalt in de winkel? Een zool met daarop een pluizige lap stof waar jouw voet in past? Nee, natuurlijk niet. Je koopt warme voeten en comfort! Dat is dus wat er in de advertentie zal staan.
Een van de vele manieren om je tekst levendig en beeldend te maken is het gebruik van lege woorden te vermijden. Vul ze met emotie en raak je lezer.
Vul je lege werkwoorden
Jan rijdt over de snelweg.
Riet kijkt naar hem.
Jan zoeft over de snelweg, of Jan sukkelt over de snelweg.
Riet staart naar hem, of Riet fronst naar hem.
Lopen, rijden, kijken, zitten, zeggen, praten, liggen, denken… Het zijn allemaal emotieloze, neutrale woorden. Vervang ze door werkwoorden waar die emotie al in zit: drentelen, snellen, vliegen, turen, peilen, fluisteren, schreeuwen, vleien, brallen, piekeren, peinzen. Dat geeft de lezer de kans zich een beeld te vormen van wat er gebeurt in jouw verhaal.
Vul je lege zelfstandige naamwoorden
Iets soortgelijks geldt voor zelfstandige naamwoorden. Je hebt neutrale woorden en woorden die zelf al een emotionele lading hebben.
Een paar voorbeelden met daarbij een plaatje maken het verschil duidelijk. Bedenk daarbij wel dat dit mijn persoonlijke beeld is bij deze woorden en dat dat van jou anders kan zijn. Het gaat er alleen om dat ik vier fietsen zie en dat het woord fiets niet genoeg is om de lading te dekken.
fiets
|
|
|
|
|
cadeau
|
|
|
|
|
Show, don’t tell
Als je zo schrijft en je woorden vult, ben je beelden aan het schilderen in het hoofd van je lezer. Zo houd je hem of haar binnen je verhaal. En dat is toch wat je wilt?
Er zijn veel meer manieren om de beeldende kracht van je tekst te vergroten, om te schrijven volgens het Show, don’t tell principe. Schilderen met woorden is er ook een. Of Schrijf muziek met je zinnen.
Voor nog een beetje extra inspiratie kun je ook eens de blog Tjoepen, jenzen, pleuren lezen, over de kracht van woorden en dat het niet gauw meer genoeg is.