Het jip-en-janneke-syndroom en het popie-jopie-spook

  • Door Willem Verdaasdonk
  • 14 september 2018
Het jip-en-janneke-syndroom en het popie-jopie-spook

Het is er op de middelbare school bij ons ingestampt. ‘Als je schrijft moet je lange zinnen gebruiken, anders kom je niet serieus over’. Onzin! Je kunt het beter omdraaien. Als je lange zinnen gebruikt, heeft de lezer meer moeite om je teksten te lezen en is er dus een grotere kans dat hij afhaakt. Korte zinnen schrijven lekker en… lezen lekker. Te pas en te onpas komen dan termen als ‘Jip en Janneke’ en ‘popiejopie’ voorbij.

jip-en-janneke

Heel groot. En ook heel diep. Er varen grote boten op, zegt papa. En er zwemmen vissen in. Wel meer dan duizend. En krabben ook. Wat doen die? Die bijten in je teen. Dan wil ik niet mee, zegt Joep.

Een paar dingen vallen op. De zinnen zijn lekker kort. Het tekstje is makkelijk te lezen. Het geheel komt natuurlijk wel wat kinderlijk over. Maar met een paar kleine ingrepen is dat kinderlijke er wel af.

“Heel groot en trouwens ook heel diep en je ziet er grote boten “, zegt pa. En er zwemmen wel meer dan duizend soorten vissen in. Maar je ziet ook veel andere beesten, krabben bijvoorbeeld. “Wat doen die?” “Die bijten in je teen” “Dan wil ik niet mee”, is de reactie van Joep.

Je ziet, het is helemaal niet zo’n grote stap van taal voor kinderen naar taal van grote mensen. Laten we het jip-en-janneke-plus noemen. Met korte(re) zinnen hou je de aandacht van de lezer vast maar sla je er niet in door.

Je ziet in veel advertentieteksten best wel jip-en-janneke-plus kenmerken. Het gaat er immers om de lezer vast te houden. “Hoe makkelijker hoe beter”, dat is zeker de overtuiging van schrijvers van reclameteksten.

popiejopie

“Lekker Popiejopie die korte zinnen”, hoor je mensen dan vaak roepen. Maar popiejopie heeft niets met zinslengte te maken maar juist met de toon. Even een voorbeeld.

‘Het zal je gebeuren. Lig je lekker te slapen, komt een of andere onverlaat lekker de halve keet leegroven. Baal je toch als een stekker. Helemaal als je erachter komt dat je maar half verzekerd bent. Botte pech in het kwadraat dus. Gelukkig bieden wij je een inbraakverzekering waar je stukken beter van slaapt. Welterusten!’

Als deze tekst uit de folder van een verzekeraar zou komen, is hij redelijk popiejopie. Verzekeren is een kwestie van vertrouwen en dat is nou net wat deze tekst niet oproept. De verkeerde toon is vaak kwalijker dan zinnen die te kort zijn. Het kost behoorlijk wat moeite om de tekst te herschrijven.

Leesgemak

We blijven even in de sfeer van verzekeren. Interpolis claimt ‘Glashelder’ te zijn en dat zie je terug in de teksten op de website. Twee voorbeelden.

Ontslag

U raakt uw baan kwijt. En dan? U kunt proberen uw ontslag aan te vechten. Of u gaat op zoek naar een nieuwe baan. In alle gevallen is het goed om een financiële buffer achter de hand te hebben.

Schade aan een ander

Uw kind botst met de fiets tegen een geparkeerde auto. Of uw kat krabt het leren bankstel van de buren kapot. Een ongeluk zit in een klein hoekje. En u draait voor de gevolgen op.

Het leesgemak van beide teksten is hoog. De lengte van de zinnen is jip-en-janneke-plus en de toon is een mooie mix van serieus en toch lekker dichtbij. Niet popiejope maar wel lekker leesbaar en zo hoort het!

Meer over

Deel dit artikel

Scroll naar boven