Een polonaise: je kunt hem lopen en dragen

  • Door Jos Verdaasdonk
  • 16 januari 2017
polonaise

polonaise

Sommigen lopen hem graag. Anderen vermijden juist angstvallig de lange sliert hossende mensen, met de handen op de schouders van de voorgaande persoon (Van Dale online, 2016).

Polen en Frankrijk

De polonaise, ontleend aan het Frans, ontstond aan het einde van de 16e eeuw in Polen. Je zou het niet verwachten, maar haaks op de huidige, jolige uitvoering was het juist een langzame statige en serieuze dans, in driekwartsmaat. In de tweede helft van de 18e eeuw was hij overal in Europa populair, maar daarna werd hij lange tijd niet meer gedanst. In het begin van de 19e was hij weer helemaal terug. Een bal begon toen vaak met … jawel, de polonaise.
De Van Dale online Frans-Nederlands 2016 geeft nog steeds als vertaling van polonaise ‘Poolse dans’.

Geen pretje

Een andere betekenis van polonaise is volgens het Etymologisch woordenboek van het Nederlands (EWN) Pools kledingstuk. Voor vrouwen was dit een strak lijfje met lange schoot, voor mannen een korte, nauwsluitende overjas. Je kunt je wel voorstellen dat het geen pretje was om zo’n kledingstuk te dragen. En zo ontstond de uitdrukking ‘aan mijn lijf geen polonaise’: zo’n onmogelijk strak ding wil ik niet aan.
Nu is de betekenis: ik moet hier niets van hebben, begin ik niet aan of is mij veel te ingewikkeld.

Bronnen:
Etymologisch woordenboek van het Nederlands
www.etymologiebank.nl
Van Dale online 2016
Wikipedia

 

Meer over

Deel dit artikel

Scroll naar boven